Testy są jedną z metod badawczych stosowanych w psychologii. Są one swoistym narzędziem pomiaru psychologicznych własności jednostek ludzkich. Testy psychologiczne mogą być skonstruowane na wiele sposobów – w formie pytań, zadań, obrazków itp. Po wykonaniu testu przez badaną osobę możliwe jest wnioskowanie o zachowaniu się tej samej osoby w warunkach pozatestowych, czyli np. funkcjonując w społeczeństwie.
Testy psychologiczne muszą być odpowiednio przygotowane, aby ich wyniki rzeczywiście mogły być użyte w formułowaniu wniosków badawczych. Taki test powinien być:
– wystandaryzowany (zgodny z procedurami badawczymi)
– normalizowany (posiadający zestaw norm do ilościowej interpretacji wyników)
– obiektywny (jasny sposób punktowania odpowiedzi)
– rzetelny (daje te same rezultaty, gdy jest stosowany w podobnych warunkach)
– trafny (bada to , do czego został przeznaczony)
Tylko po uwzględnieniu wszystkich powyższych aspektów test może być użyty do badania.
Wyróżniamy różne testy psychologiczne, a użycie konkretnego rodzaju zależy od tego, co tak właściwie ma być poddane badaniu. Testy możemy podzielić więc uwzględniając takie kryteria jak:
KRYTERIUM MERYTORYCZNE
– testy inteligencji – służą do pomiaru ogólnej sprawności umysłowej
– testy zdolności specjalnych ( sportowych, matematycznych, artystycznych) – badają poszczególne funkcje psychiczne
– testy osobowości – badają one cechy charakteru, temperamentu, potrzeby, nastawienia, sposób reagowania na niepowodzenia, skłonność do zaburzeń nerwowych i umysłowych. Testy osobowości dzielą się ponadto na testy :
– sytuacyjne – polegają na tworzeniu naturalnych sytuacji, w których pojawiają się określone cechy osobowości.
– projekcyjne – w tym przypadku dostarcza się osobie badanej wieloznacznego materiału bodźcowego o niejasnej treści, który może być przedmiotem różnych interpretacji słownych. Bodźcem może być np. plama atramentowa, rysunki, obrazki, fotografie, niedokończone zdania lub opowiadania
KRYTERIUM METODYCZNE
– testy werbalne – badana osoba udziela odpowiedzi ustnie lub pisemnie
-testy wykonania (manipulacyjne) – badany musi wykonać określone zadanie, np. narysować coś, ułożyć układankę
LICZBA BADANYCH OSÓB
– testy indywidualne – przeprowadzane tylko z jedną osobą, umożliwiają dokonywanie dodatkowych obserwacji, są jednak czasochłonne, stosowane w celu zdiagnozowania badanego
– testy grupowe – wykonywane przez wiele osób na raz, stosowane do celów przesiewowych
FORMA PYTAŃ
Test otwarty – badany sam formułuje odpowiedzi do pytań
Test zamknięty – inaczej test wyboru (np. odpowiedzi A, B, C…), badany otrzymuje zadania wraz z potencjalnymi rozwiązaniami i zakreśla odpowiednią odpowiedź