Pogląd, że ćwiczenia fizyczne mają cudowny wpływ na zdrowie i samopoczucie, nie jest niczym nowym. Powszechnie wiadomo, że wyciskanie z siebie potu przynosi daleko idące korzyści fizyczne i emocjonalne: może sprawić, że poczujesz się szczęśliwszy, może zwiększyć poziom energii, może wspomóc procesy poznawcze, może pomóc w utracie wagi oraz odżywić mięśnie i kości. Ale to nie wszystko; dowody empiryczne konsekwentnie wskazują, że ćwiczenia wzmacniają również zdrowie wątroby. Widzisz, ten ważny organ nie radzi sobie zbyt dobrze z siedzącym trybem życia. Poza ograniczeniem ilości wypijanych trunków i dbaniem o linię talii, regularny ruch jest jedną z najlepszych rzeczy, jakie można zrobić dla wątroby.
Jak ćwiczenia fizyczne wpływają na zdrowie wątroby?
Otyłość może być przyczyną powstawania cząsteczek tłuszczu, które gromadzą się w komórkach wątroby, powodując stan zapalny i uszkodzenia otaczających tkanek. Na szczęście, utrata wagi wydaje się mieć przytłaczająco pozytywny wpływ na zdrowie wątroby: im więcej kilogramów tracisz, tym zdrowsza staje się Twoja wątroba. To całkiem prosty wzór. Z pomocą regularnych ćwiczeń fizycznych można utrzymać zdrową wagę i wspierać zdrowie wątroby.
Poza tym, wiele badań klinicznych wykazało, że zarówno trening oporowy, jak i aerobowy wykazują ogromną skuteczność w bezpośredniej redukcji tłuszczu wątrobowego (nagromadzenia tłuszczu w wątrobie), niezależnie od wagi. Rzeczywiście, wśród osób otyłych, badania sugerują, że osoby prowadzące nieaktywny tryb życia są znacznie bardziej narażone na rozwój schorzeń wątroby w porównaniu z ich odpowiednikami o prawidłowej wadze, uznanymi za aktywnych fizycznej. Mechanizmy, dzięki którym aktywność fizyczna zmniejsza otłuszczenie wątroby, są nadal w dużej mierze nieznane. Naukowcy przypuszczają, że może to wynikać z poprawy insulinooporności, która zmniejsza ilość wolnych kwasów tłuszczowych krążących w wątrobie.
Jaki rodzaj ćwiczeń?
Poruszanie ciałem w każdej formie i kształcie przyniesie korzyści wątrobie. Ale jeśli naprawdę chcesz zrestartować zdrowie swojej wątroby, warto zastanowić się nad rodzajem aktywności fizycznej. Zgodnie z danymi naukowymi, wykonywanie kombinacji ćwiczeń aerobowych i treningu oporowego kilka razy w tygodniu przyniesie najlepsze rezultaty dla wątrobyiv. Takie ćwiczenia zmniejszają ilość tłuszczu zgromadzonego w komórkach wątroby, niezależnie od tego, czy nastąpiła utrata wagi. W 4-tygodniowym badaniu u osób otyłych, które ćwiczyły przez 30-60 minut pięć dni dziennie, zaobserwowano imponujący spadek ilości tłuszczu w wątrobie o 10%, mimo że ich waga nie uległa zmianie. Mimo że trening interwałowy o wysokiej intensywności (HIIT) jest bardziej anaerobowy niż aerobowy, powszechnie wiadomo, że wspiera zdrową wątrobę. W innym badaniu uczestnicy zrzucili aż 39% tłuszczu z wątroby po 12-tygodniowym programie. Dodatkowy bonus: wykonywanie programu oznacza, że będziesz musiał spędzić tylko 30 minut na siłowni, więc możesz zapomnieć o godzinnym ślęczeniu nad bieżnią. To skuteczne i wydajne. Dowiedz się więcej o kluczowych ćwiczeniach dla utrzymania ciała w zdrowiu tutaj.
Chociaż trening oporowy może być bardziej skoncentrowany i krótszy niż aerobik, nadal może prowadzić do spadku poziomu tłuszczu w wątrobie. Jedna z analiz przeprowadzonych na 82 osobach w wieku 20-65 lat, cierpiących na schorzenia wątroby, wykazała, że 3-miesięczny trening oporowy – 40 minut, trzy razy w tygodniu – znacząco poprawił stan zdrowia wątroby uczestników. W badaniu odkryto również, że trening na siłowni spowodował znaczny spadek poziomu cholesterolu we krwi, co dodatkowo korzystnie wpłynęło na wątrobę. Pamiętając o tym, warto dodać trening oporowy do swojego arsenału ćwiczeń na wątrobę.
Przykłady ćwiczeń aerobowych
- Taniec
- Tenis
- Jazda na rowerze
- Wędrówki piesze
- Pływanie
- Szybki marsz
- Jogging lub bieganie
Przykłady treningu oporowego
- Ćwiczenia z wolnymi ciężarami – hantle, kettle i sztangi
- Korzystanie z maszyn z ciężarkami
- Używanie piłek lekarskich
Jak dużo?
Choć intensywność treningów jest oczywiście ważna, badania sugerują, że pierwszeństwo ma konsekwentne wykonywanie ćwiczeń. We włoskim badaniu osoby trenujące dwa razy w tygodniu przez rok doświadczyły podobnej redukcji tkanki tłuszczowej w wątrobie, niezależnie od tego, czy ich treningi były uważane za mało intensywne, czy średnio intensywne lub bardzo intensywne. Tak więc, jeśli chodzi o odżywianie wątroby, przesłanie jest następujące: ćwicz regularnie. Znajdź coś, co Ci odpowiada i trzymaj się tego. Nie chcesz zacząć postrzegać aktywności fizycznej jako „przykrego obowiązku”; to tylko sprawi, że zboczysz z rutyny treningowej. Ponieważ zaangażowanie jest tak istotne dla zdrowia wątroby, postaraj się wybrać taką formę ćwiczeń, która Cię ekscytuje. Może to myśl o bieganiu po zielonych terenach, która pobudza Cię do założenia trenerów? Może to pot z przyjaciółmi na zajęciach zumby, który podtrzymuje Twoją motywację? A może to pogawędka z grupą nordic walking, która zmusza Cię do wyjścia z domu? Cokolwiek to jest, wybierz swoją „rzecz” i zanurz się w niej od razu. Aby utrzymać wątrobę i resztę ciała w doskonałej formie, zaleca się osobom dorosłym co najmniej 150 minut umiarkowanej aktywności fizycznej i 2 sesje treningu siłowego tygodniowo.
Najważniejsze wskazówki
Rozpoczęcie nowej rutyny ćwiczeń może wydawać się zniechęcające, ale może to być szczególnie trudne, jeśli masz nadwagę lub otyłość. Zaufaj nam jednak, gdy mówimy, że warto się spocić i rozerwać. Aktywność fizyczna nie tylko pomoże Ci się odchudzić i wspomoże pracę wątroby, ale także poprawi Twój nastrój i zmieni sposób, w jaki czujesz się sama ze sobą. Zawsze zaczynaj ćwiczyć stopniowo; zacznij od 20 do 30 minut ćwiczeń o niskiej intensywności dziennie, a następnie delikatnie zwiększaj intensywność i długość sesji treningowych. Jak już wspomnieliśmy, zawsze wybieraj trening, który sprawia ci przyjemność! Pamiętaj, że fakt, że ćwiczysz, jest o wiele ważniejszy niż rodzaj aktywności. I na koniec, daj sobie kredyt zaufania za trzymanie się nowego reżimu ćwiczeń; to wielkie osiągnięcie.
Zmniejsz ilość cukru
Tłuszczeniowa choroba wątroby jest dobrze znana i często kojarzona z alkoholizmem. Jednak mniej znana choroba, „niealkoholowa tłuszczeniowa choroba wątroby”, wzrasta, głównie z powodu zwiększonego spożycia cukru (szczególnie syropu kukurydzianego o wysokiej zawartości fruktozy, znajdującego się w słodkich napojach – fruktoza włącza fabrykę produkującą tłuszcz w wątrobie, co może prowadzić do otyłości) i niskotłuszczowej, wysoko rafinowanej żywności. Unikanie nadmiernego spożycia tytoniu, alkoholu, kawy, przetworzonej żywności i cukrów rafinowanych oraz picie czystej, filtrowanej wody to niektóre ze sposobów na zmniejszenie problemów z wątrobą.
Czy detoksy lub oczyszczanie wątroby działają?
Odtrucia wątroby są obecnie wszędzie. Zazwyczaj są to diety, herbaty, soki, witaminy, suplementy lub kombinacje produktów, które mają wypłukać toksyny z organizmu i pomóc schudnąć. Te oczyszczania opierają się na założeniu, że chemikalia i toksyny stale gromadzą się w Twoim organizmie. Jest to jednak błędne przekonanie.
W rzeczywistości Twoja wątroba nie pozwala na gromadzenie się potencjalnie szkodliwych substancji. Kiedy toksyna dostaje się do organizmu, wątroba szybko przekształca ją w coś mniej szkodliwego. W końcu jest ona wydalana. Nic nie można zrobić, aby wspomóc ten proces. Gdyby wątroba nie wykonywała tej pracy samodzielnie, organizm miałby trudności z funkcjonowaniem. Nic dziwnego, że nie ma naukowych dowodów na to, że detoksy i oczyszczanie organizmu rzeczywiście działają. A ponieważ produkty takie jak herbaty i suplementy nie są regulowane w taki sam sposób jak leki, ich długoterminowe skutki uboczne są często nieznane. Jeśli zażywasz ich zbyt dużo i zbyt często, mogą nawet uszkodzić Twoją wątrobę. Przyjęcie zdrowego stylu życia jest o wiele lepszą strategią, aby wątroba była bezpieczna i dobrze funkcjonowała.
Ogranicz spożycie alkoholu
Twoja wątroba przetwarza każdy napój alkoholowy, który spożywasz, w tym wino, piwo i napoje spirytusowe. Im więcej pijesz, tym ciężej musi pracować Twoja wątroba. Z czasem nadmierne picie alkoholu może prowadzić do zniszczenia komórek wątroby. Alkoholowa choroba wątroby obejmuje kilka różnych schorzeń wątroby, takich jak:
- alkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby
- ostre alkoholowe zapalenie wątroby
- alkoholowa marskość wątroby
Aby uniknąć choroby wątroby związanej z alkoholem, postępuj zgodnie z zaleceniami dotyczącymi alkoholu. To jest jeden drink dziennie dla kobiet i dwa drinki dziennie dla mężczyzn.
Kontroluj zażywanie leków
Wszystkie leki – zarówno te dostępne bez recepty, jak i te przepisane przez lekarza – przechodzą w końcu przez wątrobę, gdzie są rozkładane. Większość leków jest bezpieczna dla wątroby, jeśli są przyjmowane zgodnie z zaleceniami. Jednak zbyt duża dawka leku, zbyt częste przyjmowanie leku, przyjmowanie niewłaściwego rodzaju leku lub przyjmowanie kilku leków jednocześnie może uszkodzić wątrobę. Acetaminofen (Tylenol) jest przykładem powszechnie stosowanego leku bez recepty, którego nieprawidłowe zażywanie może mieć poważne konsekwencje dla wątroby. Nie należy przyjmować jednorazowo więcej niż 1000 miligramów (mg) acetaminofenu, ani przekraczać maksymalnej dawki 3000 mg na dobę. Nie należy łączyć acetaminofenu z alkoholem. Jeśli pacjent ma obawy, jak dany lek może wpływać na wątrobę, powinien porozmawiać z lekarzem lub farmaceutą. Można również poprosić o wykonanie badań wątroby przed i po rozpoczęciu przyjmowania nowego leku.
Nie zakładaj, że suplementy są dobre dla wątroby
Podobnie jak leki, suplementy, takie jak witaminy, minerały, zioła i naturalne środki lecznicze, są przetwarzane przez wątrobę. To, że dany produkt jest naturalny, nie oznacza, że nie będzie miał długotrwałych konsekwencji dla wątroby. W rzeczywistości, wiele pozornie nieszkodliwych produktów jest w stanie wyrządzić szkody. Nawet witaminy, w szczególności witamina A i niacyna, mogą powodować uszkodzenie wątroby, jeśli zażywasz ich zbyt dużo. Aby uniknąć powikłań wątrobowych, porozmawiaj z lekarzem przed przyjęciem suplementów.